Ly hôn – Những điều cần biết

Trong cuộc sống hiện đại, ly hôn không còn là chuyện xưa nay hiếm có. Và những năm gần đây, tình trạng ly hôn ngày một gia tăng. Theo Trung tâm tư vấn giáo dục tâm lý thể chất Thành phố Hồ Chí Minh, hiện nay, cứ bình quân 2,7 cặp kết hôn thì có một cặp ly hôn, năm sau lại cao hơn năm trước, trong đó phần lớn là những người còn trẻ, dễ đến với nhau rồi cũng dễ chia tay.

Vậy về khía cạnh pháp lý:

  1. Ly hôn là gì?
  2. Thủ tục ly hôn thực hiện ra sao?
  3. Thẩm quyền giải quyết ly hôn?
  4. Thời gian giải quyết ly hôn là bao lâu?
  5. Khi ly hôn cần lưu ý về những vấn đề gì?

Sau đây là cuộc trao đổi về vấn đề này với Luật sư Hoàng Trung Kiên – Luật sư Công ty Luật CIS!

Ly hôn được pháp luật quy định như thế nào?

Theo định nghĩa của Luật Hôn nhân và gia đình thì “Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.”

Quan hệ hôn nhân sẽ chấm dứt kể từ ngày bản án, quyết định ly hôn của Tòa án có hiệu lực pháp luật.

Ly hôn có 02 dạng:

– Thứ nhất là thuận tình ly hôn.

Thuận tình ly hôn là trường hợp cả hai vợ chồng đều yêu cầu ly hôn. Theo đó, nếu Tòa án xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.

– Thứ hai là ly hôn theo yêu cầu của một bên vợ hoặc chồng.

Đối với ly hôn theo yêu cầu của một bên thì có 03 trường hợp như sau:

  • Thứ nhất, khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành và có căn cứ về việc vợ hoặc chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
  • Thứ hai, trong trường hợp vợ hoặc chồng bị Tòa án tuyên bố mất tích, và người còn lại có yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
  • Thứ ba, nếu một bên vợ hoặc chồng bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ. Khi cha, mẹ, người thân thích khác của họ yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.

Người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn:

Thứ nhất, vợ hoặc chồng hoặc cả hai vợ chồng.

Lưu ý: trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người chồng không có quyền yêu cầu ly hôn.

Thứ hai, cha, mẹ hoặc người thân thích khác của một bên vợ hoặc chồng bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Hồ sơ xin ly hôn bao gồm những gì?

Hồ sơ xin ly hôn sẽ gồm có:

  1. Đơn xin ly hôn. Trường hợp thuận tình ly hôn, đơn phải có chữ ký của cả hai vợ chồng.
  2. Bản sao chứng thực Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân của vợ và chồng;
  3. Bản sao chứng thực sổ hộ khẩu của vợ và chồng;
  4. Bản chính Giấy đăng ký kết hôn;
  5. Bản sao chứng thực Giấy khai sinh của các con;
  6. Bản sao chứng từ, tài liệu về quyền sở hữu tài sản (nếu có tranh chấp tài sản)

Hồ sơ xin ly hôn được nộp ở đâu?

Nếu các bên thuận tình ly hôn thì có thể nộp đơn ly hôn tại Tòa án nhân dân cấp huyện, nơi vợ hoặc chồng cư trú hoặc đang làm việc.

Nếu một trong hai bên vợ hoặc chồng ly hôn đơn phương thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú hoặc làm việc của người không nộp đơn. Ví dụ: nếu người vợ có đơn yêu cầu ly hôn thì phải nộp đơn ly hôn tại nơi người chồng cư trú hoặc làm việc.

Sau khi nộp hồ sơ xin ly hôn, quy trình Tòa án giải quyết ly hôn là gì?

Quy trình giải quyết đối với trường hợp thuận tình ly hôn và ly hôn theo yêu cầu của một bên vợ hoặc chồng tương đối giống nhau, cụ thể:

Sau khi nộp hồ sơ và đóng án phí/ lệ phí, Tòa án thụ lý hồ sơ xin ly hôn.

Sau đó, Tòa án tiến hành mở phiên hòa giải.

  • Nếu hai vợ chồng đoàn tụ thì Tòa án sẽ đình chỉ yêu cầu giải quyết ly hôn.
  • Nếu hai vợ chồng thống nhất được các vấn đề về ly hôn; việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con chung; chia tài sản chung và các vấn đề khác liên quan đến ly hôn thì Tòa án lập biên bản hòa giải thành, sau đó ra Quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự.
  • Nếu hai vợ chồng không thống nhất được các vấn đề trên thì Tòa án Quyết định đưa vụ án ra xét xử và mở phiên tòa giải quyết ly hôn.

Đối với trường hợp thuận tình ly hôn mà hòa giải không thành và hai bên không thỏa thuận được các vấn đề trên thì Tòa án đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án để giải quyết.

Thời gian giải quyết ly hôn là bao lâu?

Thời gian giải quyết vụ án tùy thuộc vào việc giải quyết các nội dung tranh chấp trong vụ án ly hôn như: quan hệ hôn nhân, con chung, tài sản chung.

Có những vụ tranh chấp thời gian giải quyết là 1 tháng, tuy nhiên, cũng có những vụ án ly hôn kéo dài như hồ sơ yêu cầu ly hôn của cặp vợ chồng vua cà phê, thời gian lên đến 4 năm và đến nay vẫn chưa có hồi kết.

Trường hợp vợ hoặc chồng đang cư trú ở nước ngoài thì thủ tục có gì khác biệt không?

Về cơ bản, các bước tiến hành thủ tục ly hôn giống với trường hợp vợ chồng đều đang cư trú trong nước. Tuy nhiên có điểm khác biệt ở thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự, trường hợp vợ hoặc chồng có một người đang cư trú tại nước ngoài thì TAND cấp tỉnh sẽ thụ lý giải quyết.

Tuy nhiên, Tòa án cấp huyện sẽ giải quyết ly hôn đối với công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới và công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam.

Hi vọng rằng những thông tin trên đây một phần nào đó giúp ích cho các bạn.

Công ty Luật CIS sẽ tiếp tục trao đổi các vấn đề liên quan đến ly hôn như: chia tài sản chung, chăm sóc, cấp dưỡng con chung. Các bạn hãy tiếp tục theo dõi và cập nhật thông tin vấn đề pháp lý mới từ Công ty Luật.

Nếu có bất cứ thắc mắc gì, các bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được giải đáp và hỗ trợ!

PHÒNG PHÁP LÝ DOANH NGHIỆP – CIS LAW FIRM

109 Hoàng Sa, phường Đa Kao, Quận 1, TP.HCM
Điện thoại: 028 3911 8580 – 028 3911 8581
Email: info@cis.vn