Quản tài viên – Nghề mới cho lĩnh vực phá sản

Luật Phá sản 1993 có đề cập đến “tổ quản lý tài sản và tổ thanh toán tài sản”, người hành nghề trong tổ chức đó gọi là chấp hành viên. Luật Phá sản 2004 cũng quy định tương tự, nhưng gộp chung là “tổ quản lý và thanh lý tài sản”.

Quản tài viên xuất hiện cùng với sự ra đời của Luật Phá sản 2014, tính từ thời điểm Luật Phá sản có hiệu lực đến nay “nghề” Quản tài viên mới chỉ tồn tại được gần 3 năm. Điều đó nói lên rằng đây là chức danh nghề nghiệp khá mới mẻ.

Tuy nhiên trong suốt quá trình hoạt động kể từ khi ra đời đến nay, Quản tài viên đóng vai trò khá quan trọng trong quá trình giải quyết các thủ tục về phá sản của doanh nghiệp.

Theo quy định tại khoản 7 Điều 4 Luật Phá sản 2014 Quản tài viên là cá nhân hành nghề quản lý, thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán trong quá trình giải quyết phá sản. Như vậy, Quản tài viên là một nghề nghiệp để gọi cho một cá nhân, nghề nghiệp này liên quan đến lĩnh vực quản lý, thanh lý tài sản khi giải quyết phá sản.

Vai trò của quản tài viên thể hiện trong suốt quá trình giải quyết thanh lý tài sản của doanh nghiệp khi phá sản. Quản tài viên bắt đầu tham gia vụ việc khi được thẩm phán chỉ định và kết thúc khi chấp hành viên thi hành xong quyết định tuyên bố phá sản doanh nghiệp.

Luật Phá sản 2014 quy định nhiệm vụ của Quản tài viên gồm:

Thứ nhất, Quản lý tài sản, giám sát hoạt động kinh doanh, thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán. Bao gồm các hoạt động sau:

– Xác định các hoạt động của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, tài sản nợ và giao dịch trước đây của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, đặc biệt là những giao dịch diễn ra trong giai đoạn 18 tháng trước khi Tòa án ra quyết định mở thủ tục phá sản.

– Xác định bên thứ ba nào đã giao dịch với con nợ, đặc biệt trong thời gian nêu trên để phát hiện giao dịch thuộc trường hợp bị tuyên bố vô hiệu để đề nghị Tòa án tuyên bố vô hiệu.

– Nếu không thể tự mình thu thập có thể đề nghị Thẩm phán thu thập tài liệu, chứng cứ.

Đây chính là hoạt động xây dựng, cập nhật thông tin, đính chính thông tin, kiểm tra độ chính xác của thông tin về tài sản, về chủ nợ, người mắc nợ… Quản tài viên thông báo cho Hội nghị chủ nợ tình hình kinh doanh, thực trạng tài chính của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán; kết quả kiểm kê tài sản, danh sách chủ nợ, danh sách người mắc nợ và các nội dung khác tại Hội nghị chủ nợ.

– Quản tài viên được phép thực hiện các hoạt động cần thiết để bảo vệ tài sản của doanh nghiệp, ngăn chặn việc tẩu tán tài sản.

– Quản tài viên phải bảo đảm tốt nhất quyền và lợi ích của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, của các chủ nợ, người lao động… khi bán, thanh lý tài sản.

– Quản tài viên có quyền đề nghị Thẩm phán tuyên bố giao dịch vô hiệu nếu phát hiện việc tẩu tán tài sản.

Thứ hai, thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán

Quản tài viên sau khi bán, thanh lý tài sản phải gửi các khoản tiền thu được vào tài khoản do cơ quan Thi hành án dân sự có thẩm quyền mở tại ngân hàng và báo cáo cơ quan Thi hành án dân sự, thông báo đến người tham gia thủ tục phá sản có liên quan về việc giao cho tổ chức, cá nhân thực hiện việc thanh lý tài sản.

Bên cạnh đó, Quản tài viên có quyền đại diện cho doanh nghiệp trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã không có người đại diện theo pháp luật.

Trong trường hợp này Quản tài viên thực hiện các quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, hợp tác xã trong quá trình thực hiện thủ tục phá sản, Quản tài viên được hưởng thù lao và thực hiện trách nhiệm bảo hiểm nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.

Như vậy, Luật Phá sản 2014 đã quy định tương đối đầy đủ về vai trò của Quản tài viên – Chủ thể mới, thực hiện chức năng quản lý, thanh lý tài sản. Quản tài viên là nghề nghiệp khá thú vị, ngày càng nhận được sự quan tâm của xã hội.

Giám đốc CIS Law Firm – LS Nguyễn Thị Phương Hảo là một trong những Quản tài viên đã được Bộ Tư Pháp cấp GCN hành nghề Quản tài viên số 820/TP/QTV-CCHN. Với hơn 10 năm kinh nghiệm tư vấn trong lĩnh vực doanh nghiệp, đầu tư và sở hữu trí tuệ, LS Nguyễn Thị Phương Hảo không chỉ tư vấn giúp doanh nghiệp quản lý được tài sản hữu hình mà còn cả những tài sản vô hình (tài sản sở hữu trí tuệ) đang chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong doanh nghiệp.

Để đặt lịch hẹn với Luật sư – Quản tài viên, vui lòng liên hệ:

Tác giả: Đặng Thị Duyên (CIS)