Thủ tục đòi tiền cấp dưỡng cho con || Không cấp dưỡng bị phạt tù?

1. Pháp luật quy định việc thi hành nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo quyết định, bản án của Tòa án như thế nào?

Theo quy định của pháp luật, Bản án, quyết định về cấp dưỡng của Tòa án có giá trị thi hành ngay sau khi ban hành, mặc dù có thể bị kháng cáo, kháng nghị.

Việc thi hành nghĩa vụ cấp dưỡng cho con của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con được Nhà nước khuyến khích tự nguyện thi hành.

Nếu người có nghĩa vụ cấp dưỡng đủ điều kiện thi hành án mà không tự nguyện thi hành thì bị cưỡng chế thi hành án theo quy định pháp luật.

2. Thực tế hiện nay xảy ra nhiều trường hợp cha hoặc mẹ trốn tránh cấp dưỡng hoặc thực hiện cấp dưỡng không đầy đủ cho con dù nghĩa vụ cấp dưỡng đã được ghi nhận trong bản án, quyết định của Tòa án. Những trường hợp này thì nên làm như thế nào?

Trường hợp này người trực tiếp nuôi con hoặc người giám hộ cho con có thể nộp hồ sơ lên cơ quan thi hành án để yêu cầu thi hành án cấp dưỡng cho con.

3. Trình tự, thủ tục yêu cầu thi hành án cấp dưỡng cho con thực hiện như thế nào?

Để yêu cầu thi hành án, người trực tiếp nuôi con hoặc người giám hộ cho con phải nộp hồ sơ yêu cầu cấp dưỡng cho con và nộp tại Chi cục thi hành án huyện hoặc Cục thi hành án tỉnh có trụ sở cùng địa bàn với Tòa án ra bản án, quyết định về cấp dưỡng.

Hồ sơ yêu cầu cấp dưỡng bao gồm:

  1. Bản án hoặc quyết định của Tòa án có ghi nhận về cấp dưỡng
  2. Đơn yêu cầu thi hành án dân sự. Hoặc có thể trình bày bằng lời nói trực tiếp để cơ quan thi hành án lập biên bản.
  3. Tài liệu chứng minh người có nghĩa vụ cấp dưỡng đang có tài sản để thi hành như: bảng lương; tài sản hiện hữu như nhà cửa hoặc xe hoặc tiền trong ngân hàng.

Lưu ý: Thời hiệu yêu cầu thi hành án là 05 năm, kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật.

Nếu bản án, quyết định Tòa án ấn định thời hạn thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cụ thể thì thời hiệu yêu cầu thi hành án là 05 năm tính từ ngày nghĩa vụ cấp dưỡng đến hạn.

Nếu bản án, quyết định ghi nhận việc cấp dưỡng thực hiện định kỳ (theo tháng, quý, năm,…) thì thời hiệu 05 năm được áp dụng cho từng định kỳ, kể từ ngày đến hạn thực hiện cấp dưỡng.

Quá thời hạn nêu trên thì không còn quyền yêu cầu thi hành án cấp dưỡng.

4. Việc cưỡng chế cấp dưỡng được thực hiện như thế nào?

Người có nghĩa vụ cấp dưỡng có thời gian 10 ngày tính từ ngày nhận được quyết định thi hành án, để tự nguyện thi hành cấp dưỡng.

Nếu hết thời gian trên mà không tự nguyện thi hành thì sẽ bị cưỡng chế thi hành án.

Chấp hành viên thực hiện cưỡng chế thi hành án cấp dưỡng bằng cách trừ vào thu nhập của người phải thi hành án (như tiền lương, tiền công,..v.v).

Mức cao nhất được trừ vào tiền lương, tiền công, lương hưu, trợ cấp là 30% tổng số tiền được nhận hàng tháng, trừ trường hợp đương sự có thỏa thuận khác. Đối với các thu nhập khác thì căn cứ vào thu nhập thực tế của người phải thi hành án, nhưng phải đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu của người đó và người con theo quy định của pháp luật.

Thời gian thực hiện cưỡng chế thi hành án phụ thuộc vào phương thức cấp dưỡng (định kỳ hay một lần) và thu nhập của người có nghĩa vụ cấp dưỡng.

5. Ngoài trường hợp trên, vấn đề yêu cầu cấp dưỡng cho con thường hay xảy ra với hai trường hợp như sau:

Trường hợp thứ nhất, khi ly hôn, vợ chồng đã tự thỏa thuận về việc cấp dưỡng nên không yêu cầu Tòa án giải quyết, nhưng sau đó người có nghĩa vụ không thực hiện đúng thỏa thuận, và

Trường hợp thứ hai, các bên đã thỏa thuận không yêu cầu cấp dưỡng. Sau đó, người trực tiếp chăm sóc con muốn nhận tiền cấp dưỡng.

Vậy với hai trường hợp này thì phải làm thế nào?

Với hai trường hợp này, nếu cha mẹ không thể thỏa thuận và thống nhất thực hiện cấp dưỡng, thì cha/ mẹ đang trực tiếp nuôi con hoặc người giám hộ của con được quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc cha, mẹ không trực tiếp nuôi con thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.

Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án cấp huyện nơi người yêu cầu hoặc người có nghĩa vụ cấp dưỡng đang cư trú, làm việc.

Hồ sơ yêu cầu cấp dưỡng sau khi ly hôn bao gồm:

+ Đơn khởi kiện về việc cấp dưỡng;

+ Bản sao có chứng thực giấy chứng minh nhân dân của cha mẹ;

+ Bản sao có chứng thực sổ hộ khẩu của cha mẹ;

+ Quyết định/ Bản án ly hôn;

+ Chứng cứ chứng minh thu nhập của người chồng;

+ Bản sao có chứng thực giấy sinh của con.

Sau khi có bản án, quyết định của Tòa án về cấp dưỡng mà người có nghĩa vụ cấp dưỡng không tự nguyện thực hiện thì có thể nộp hồ sơ yêu cầu thi hành án đến cơ quan thi hành án.

6. Nếu trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng thì có chế tài nào không?

Nếu người có nghĩa vụ từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng thì sẽ bị xử phạt hành chính như sau:

  • Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi: Từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật;
  • Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với trường hợp đã có bản án, quyết định của Tòa án nhưng trì hoãn thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng trong trường hợp có điều kiện thi hành án.

Ngoài ra, người có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi trên mà còn vi phạm, thì có thể bị phạt tù đến 02 năm.

Nếu đã có bản án hoặc quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật và đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế theo quy định mà vẫn không chấp hành dù có điều kiện thi hành hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì có thể bị phạt tù đến 05 năm.

Nếu có bất cứ thắc mắc gì, các bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được giải đáp và hỗ trợ!

PHÒNG PHÁP LÝ DOANH NGHIỆP – CIS LAW FIRM

109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 3911 8581
Email: info@cis.vn