Trong nền kinh tế cạnh tranh ngày càng khốc liệt như hiện nay, bên cạnh chất lượng thì kiểu dáng sản phẩm cũng đóng vai trò quan trọng, bởi lẽ, kiểu dáng sản phẩm là yếu tố đầu tiên giúp thu hút người tiêu dùng, sản phẩm có kiểu dáng càng bắt mắt thì sẽ càng thu hút khách hàng. Khi bạn đã phát triển một kiểu dáng độc đáo thì sẽ khó tránh khỏi việc bị người khác làm giả, làm nhái kiểu dáng sản phẩm của bạn nhằm trục lợi.
Vậy, làm thế nào để bạn có thể bảo hộ kiểu dáng sản phẩm của mình? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết về đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
- 1. Đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm là gì?
- 2. Đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm như thế nào?
- 3. Hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm gồm những gì?
- 4. Nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm ở đâu?
- 5. Điều kiện bảo hộ kiểu dáng sản phẩm
- 6. Tại sao cần phải đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm?
- 7. Kiểu dáng sản phẩm được bảo hộ bao nhiêu năm?
- 8. Phí đăng ký kiểu dáng sản phẩm bao nhiêu?
- 9. Những lưu ý khi đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm?
- 10. Dịch vụ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm của Công ty Luật CIS
1. Đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm là gì?
Kiểu dáng sản phẩm (hay còn gọi là kiểu dáng công nghiệp) là hình dáng bên ngoài, hay là thiết kế bên ngoài của sản phẩm, ví dụ như kiểu dáng của chiếc điện thoại, mẫu xe hơi, hay kiểu dáng giày, dép…
Khái niệm kiểu dáng sản phẩm được quy định cụ thể tại Khoản 13 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019 như sau:
| Điều 4. Giải thích từ ngữ
13. Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này. |
Kiểu dáng sản phẩm chỉ được bảo hộ độc quyền khi kiểu dáng đó được cấp văn bằng độc quyền (còn gọi là Văn bằng bảo hộ), cụ thể, Điểm a Khoản 3 Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019 có quy định như sau:
| Điều 6. Căn cứ phát sinh, xác lập quyền sở hữu trí tuệ
3. Quyền sở hữu công nghiệp được xác lập như sau: a) Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật này hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. |
Như vậy, nếu bạn muốn độc quyền kiểu dáng sản phẩm do bạn sáng tạo ra thì bạn phải đăng ký bảo hộ độc quyền kiểu dáng sản phẩm (hay còn gọi là bảo hộ kiểu dáng công nghiệp).
Việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm phải được thực hiện theo nội dung chúng tôi hướng dẫn ở Mục 4 và bạn cần chuẩn bị hồ sơ như ở Mục 3 bên dưới.
Nếu kiểu dáng sản phẩm của bạn đáp ứng các điều kiện bảo hộ, bạn sẽ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp văn bằng bảo hộ, giấy này gọi là Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp.
2. Đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm như thế nào?
Để kiểu dáng sản phẩm của bạn được bảo hộ, bạn phải thực hiện thủ tục đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm gồm các bước sau:
Bước 1: Bạn chuẩn bị hồ sơ như hướng dẫn tại Mục 3 và nộp hồ sơ đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ;
Bước 2: Cục Sở hữu trí tuệ thẩm định hình thức: 01 tháng, kể từ ngày nộp đơn;
Bước 3: Cục Sở hữu trí tuệ công bố đơn: đơn hợp lệ sẽ được công bố trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày hợp lệ;
Bước 4: Cục Sở hữu trí tuệ thẩm định nội dung: 07 tháng, kể từ ngày công bố đơn;
Bước 5: Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ/từ chối cấp văn bằng cho bạn.
3. Hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm gồm những gì?
Hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm gồm có:
- Tờ khai đăng ký (Tải về mẫu A03)
- Bản mô tả kiểu dáng sản phẩm, nội dung gồm: Tên kiểu dáng sản phẩm, lĩnh vực sử dụng kiểu dáng sản phẩm, kiểu dáng sản phẩm tương tự gần nhất, liệt kê ảnh chụp hoặc bản vẽ, phần mô tả chi tiết kiểu dáng sản phẩm và yêu cầu bảo hộ kiểu dáng sản phẩm.
- Bộ ảnh chụp/bản vẽ kiểu dáng sản phẩm;
- Giấy ủy quyền (nếu nộp đơn thông qua đại diện);
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí (trường hợp nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ);
- Tài liệu xác nhận quyền đăng ký (nếu thụ hưởng quyền đăng ký của người khác);
- Tài liệu chứng minh quyền ưu tiên (nếu có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên).
4. Nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm ở đâu?
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm theo 2 cách sau:
Cách 1: Nộp hồ sơ trực tiếp
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm trực tiếp hoặc qua dịch vụ của bưu điện đến một trong các điểm tiếp nhận đơn của Cục Sở hữu Trí tuệ dưới đây:
- Trụ sở Cục Sở hữu Trí tuệ: 386 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội;
- Văn phòng đại diện Cục SHTT tại thành phố Hồ Chí Minh: Lầu 7, tòa nhà Hà Phan, 17-19 Tôn Thất Tùng, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh);
- Văn phòng đại diện Cục SHTT tại thành phố Đà Nẵng: Tầng 3, số 135 Minh Mạng, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.
Cách 2: Nộp hồ sơ trực tuyến
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm trực tuyến thông qua Cổng dịch vụ công trực tuyến của Cục Sở hữu Trí tuệ theo đường link:
http://dvctt.noip.gov.vn:8888/HomePage.do
Để đăng ký theo cách này bạn cần có chữ ký số (còn gọi là USB Token) và phải đăng ký tài khoản trên Cổng dịch vụ công trực tuyến.
5. Điều kiện bảo hộ kiểu dáng sản phẩm
Để Kiểu dáng sản phẩm được bảo hộ, thì kiểu dáng đó phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau: Có tính mới; Có tính sáng tạo; Có khả năng áp dụng công nghiệp.
Tính mới của Kiểu dáng sản phẩm là gì?
Theo quy định tại Điều 65 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019:
| Điều 65. Tính mới của kiểu dáng công nghiệp
1. Kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính mới nếu kiểu dáng công nghiệp đó khác biệt đáng kể với những kiểu dáng công nghiệp đã bị bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên nếu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được hưởng quyền ưu tiên. 2. Hai kiểu dáng công nghiệp không được coi là khác biệt đáng kể với nhau nếu chỉ khác biệt về những đặc điểm tạo dáng không dễ dàng nhận biết, ghi nhớ và không thể dùng để phân biệt tổng thể hai kiểu dáng công nghiệp đó. 3. Kiểu dáng công nghiệp được coi là chưa bị bộc lộ công khai nếu chỉ có một số người có hạn được biết và có nghĩa vụ giữ bí mật về kiểu dáng công nghiệp đó. 4. Kiểu dáng công nghiệp không bị coi là mất tính mới nếu được công bố trong các trường hợp sau đây với điều kiện đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được nộp trong thời hạn sáu tháng kể từ ngày công bố: a) Kiểu dáng công nghiệp bị người khác công bố nhưng không được phép của người có quyền đăng ký quy định tại Điều 86 của Luật này; b) Kiểu dáng công nghiệp được người có quyền đăng ký quy định tại Điều 86 của Luật này công bố dưới dạng báo cáo khoa học; c) Kiểu dáng công nghiệp được người có quyền đăng ký quy định tại Điều 86 của Luật này trưng bày tại cuộc triển lãm quốc gia của Việt Nam hoặc tại cuộc triển lãm quốc tế chính thức hoặc được thừa nhận là chính thức. |
Tính sáng tạo của Kiểu dáng sản phẩm là gì?
Theo quy định tại Điều 66 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019:
| Điều 66. Tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp
Kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính sáng tạo nếu căn cứ vào các kiểu dáng công nghiệp đã được bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên của đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trong trường hợp đơn được hưởng quyền ưu tiên, kiểu dáng công nghiệp đó không thể được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng. |
Khả năng áp dụng công nghiệp của Kiểu dáng sản phẩm là gì?
Theo quy định tại Điều 67 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019:
| Điều 67. Khả năng áp dụng công nghiệp của kiểu dáng công nghiệp
Kiểu dáng công nghiệp được coi là có khả năng áp dụng công nghiệp nếu có thể dùng làm mẫu để chế tạo hàng loạt sản phẩm có hình dáng bên ngoài là kiểu dáng công nghiệp đó bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công nghiệp. |
6. Tại sao cần phải đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm?
- Bạn chỉ được pháp luật bảo hộ độc quyền kiểu dáng sản phẩm khi bạn được cấp Văn bằng bảo hộ. Như vậy, nếu không đăng ký thì bạn không được bảo hộ;
- Nếu kiểu dáng sản phẩm bạn thiết kế ra và sử dụng mà không đăng ký, thì khi người khác sử dụng, bạn không thể xử lý họ, vì họ không bị coi là vi phạm.
- Khi bạn đăng ký và được cấp Văn bằng bảo hộ kiểu dáng sản phẩm, chỉ có một mình bạn được độc quyền sử dụng kiểu dáng sản phẩm đó, và bạn có quyền ngăn cấm người khác sử dụng kiểu dáng sản phẩm tương tự, nhầm lẫn với kiểu dáng sản phẩm của bạn;
- Nếu bạn không đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm, mà có người khác đăng ký kiểu dáng đó, thì họ sẽ cấm bạn sử dụng.
7. Kiểu dáng sản phẩm được bảo hộ bao nhiêu năm?
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 93 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019 thì:
| Điều 93. Hiệu lực của văn bằng bảo hộ
4. Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết năm năm kể từ ngày nộp đơn, có thể gia hạn hai lần liên tiếp, mỗi lần năm năm. |
Như vậy, thời hạn bảo hộ sử dụng độc quyền kiểu dáng sản phẩm là 05 năm tính từ ngày nộp đơn, nếu sau thời hạn 05 năm này bạn vẫn muốn được tiếp tục bảo hộ kiểu dáng sản phẩm thì có thể thực hiện thủ tục gia hạn. Bạn chỉ được quyền gia hạn 02 lần liên tiếp với thời hạn mỗi lần là 05 năm. Do đó, thời hạn tối đa để bảo hộ độc quyền cho kiểu dáng sản phẩm là 15 năm nếu bạn gia hạn liên tiếp.
8. Phí đăng ký kiểu dáng sản phẩm bao nhiêu?
Chi phí đăng ký kiểu dáng sản phẩm phụ thuộc vào các yếu tố như:
- Số lượng kiểu dáng sản phẩm;
- Số lượng phương án của từng kiểu dáng sản phẩm;
- Số lượng ảnh chụp/bản vẽ kiểu dáng sản phẩm.
Thông thường, chi phí tối thiểu cho 1 kiểu dáng sản phẩm đăng ký có 1 phương án với 07 ảnh chụp/bản vẽ là 1.810.000đ. Chi phí này chưa bao gồm:
- Chi phí cấp văn bằng bảo hộ kiểu dáng sản phẩm: 660.000đ/1 kiểu dáng có 1 phương án với 07 ảnh chụp/bản vẽ;
- Chi phí dịch vụ trong trường hợp bạn có nhu cầu sử dụng dịch vụ tư vấn và đại diện nộp đơn đăng ký độc quyền kiểu dáng sản phẩm của Công ty Luật CIS.
9. Những lưu ý khi đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm?
Không phải kiểu dáng sản phẩm nào đăng ký cũng được bảo hộ (được cấp Văn bằng bảo hộ) mà kiểu dáng sản phẩm cần phải đáp ứng nhiều điều kiện như trình bày ở Mục 5.
Ngoài ra, một số kiểu dáng không được bảo hộ với hình thức kiểu dáng sản phẩm (hay còn gọi là kiểu dáng công nghiệp), được quy định cụ thể tại Điều 64 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và 2019 như sau:
| Điều 64. Đối tượng không được bảo hộ với danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp
Các đối tượng sau đây không được bảo hộ với danh nghĩa kiểu dáng công nghiệp: 1. Hình dáng bên ngoài của sản phẩm do đặc tính kỹ thuật của sản phẩm bắt buộc phải có; 2. Hình dáng bên ngoài của công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp; 3. Hình dáng của sản phẩm không nhìn thấy được trong quá trình sử dụng sản phẩm. |
Như vậy, để kiểu dáng sản phẩm được bảo hộ, phải xem kiểu dáng sản phẩm của bạn có đáp ứng những điều kiện trên hay không. Tuy nhiên, việc này thật sự rất khó, vì bạn phải có kiến thức chuyên môn và kỹ năng thì mới có thể thực hiện được. Do vậy, chúng tôi khuyên bạn nên tìm một Công ty luật hoặc một Tổ chức chuyên nghiệp có nhiều kinh nghiệm để họ đánh giá.
Bên cạnh đó, thời gian để Cục Sở hữu trí tuệ xem xét bảo hộ kiểu dáng sản phẩm của bạn thường kéo dài khá lâu, khoảng từ 12-15 tháng. Và trong suốt thời gian này, bạn phải theo dõi các thông báo của Cục Sở hữu trí tuệ, nếu không, việc nộp đơn đăng ký sẽ không mang lại kết quả gì. Nếu bạn nhờ một Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp thì họ sẽ làm việc này cho bạn.
10. Dịch vụ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm của Công ty Luật CIS
Công ty Luật Bản quyền Quốc tế (CIS Law Firm) là Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp được chứng nhận bởi Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam. Luật sư và chuyên viên của Chúng tôi đã được đào tạo chuyên sâu về Sở hữu trí tuệ từ Cục Sở hữu trí tuệ và Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO), Chúng tôi có đủ năng lực và kinh nghiệm để hỗ trợ bạn:
- Tư vấn về khả năng đăng ký và sử dụng kiểu dáng sản phẩm;
- Tư vấn hoàn thiện hồ sơ và thực hiện thủ tục đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm;
- Tiến hành các thủ tục phản đối, khiếu nại và hủy bỏ hiệu lực bằng độc quyền bảo hộ kiểu dáng sản phẩm;
- Gia hạn hiệu lực bằng độc quyền bảo hộ kiểu dáng sản phẩm;
- Ghi nhận những thay đổi liên quan đến bằng độc quyền bảo hộ kiểu dáng sản phẩm;
- Tư vấn đăng ký chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ đối với kiểu dáng sản phẩm;
- Quản lý hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng sản phẩm đến khi có kết quả cuối cùng, chủ động cập nhật tình trạng xử lý hồ sơ và kịp thời phúc đáp ý kiến của Cơ quan đăng ký.
Để giải đáp thắc mắc về vấn đề bảo hộ kiểu dáng sản phẩm, Bạn vui lòng liên hệ thông tin bên dưới để được tư vấn và yêu cầu dịch vụ:
PHÒNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ – CIS LAW FIRM
109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 091 911 8580
Email: info@cis.vn – sohuutritue@cis.vn
