Trong cuộc sống bạn có thể bắt gặp nhiều sáng chế mang đến nhiều lợi ích cho cuộc sống như màn hình cảm ứng trên điện thoại, kính thực tế ảo (VR), máy xử lý rác thải, quy trình điều chế một loại dược phẩm… Vậy, các sáng chế được bảo hộ như thế nào? Thủ tục đăng ký sáng chế ra sao?
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết về thủ tục đăng ký sáng chế năm 2021.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
- 1. Sáng chế là gì?
- 2. Quy định của pháp luật về đăng ký sáng chế
- 3. Điều kiện đăng ký sáng chế là gì?
- 4. Sản phẩm nào không được đăng ký sáng chế?
- 5. Thủ tục và quy trình đăng ký sáng chế như thế nào?
- 6. Hồ sơ đăng ký sáng chế gồm những gì?
- 7. Nộp hồ sơ đăng ký sáng chế ở đâu?
- 8. Sáng chế được bảo hộ độc quyền bao nhiêu năm?
- 9. Tại sao cần phải đăng ký sáng chế?
- 10. Phí đăng ký sáng chế bao nhiêu?
- 11. Những lưu ý khi đăng ký sáng chế
- 12. Dịch vụ đăng ký sáng chế của Công ty Luật CIS
1. Sáng chế là gì?
Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. (Điều 4. Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019).
Như vậy, đối tượng bảo hộ của sáng chế là giải pháp kỹ thuật, nghĩa là cách thức hay phương tiện kỹ thuật (ứng dụng các quy luật tự nhiên) để giải quyết một nhiệm vụ xác định.
Theo định nghĩa sáng chế trong Luật sở hữu trí tuệ, giải pháp kỹ thuật có thể thuộc một trong các dạng như: Sản phẩm (máy móc, thiết bị, dụng cụ, thực phẩm, dược phẩm,…) hay quy trình (quy trình sản xuất, quy trình kiểm tra, quy trình xử lý,…). Như vậy, trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta đang được hưởng dùng rất nhiều thành quả của các nhà sáng chế, như những sản phẩm sử dụng trong sinh hoạt thường nhật: tủ lạnh, máy điều hòa, điện thoại, máy vi tính, xe máy, xe oto,…
2. Quy định của pháp luật về đăng ký sáng chế
Sáng chế được quy định tại các văn bản pháp luật sau đây:
- Luật sở hữu trí tuệ 50/2005/QH11 do Quốc hội ban hành ngày 29/11/2005, được sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019;
- Nghị định 103/2006/NĐ-CP ngày 22/9/2006 của Chính phủ Hướng dẫn Luật Sở hữu trí tuệ về sở hữu công nghiệp;
- Thông tư số 01/2007/TT-BKHCN ngày 14/02/2007 sửa đổi năm 2010, 2011, 2013, 2016;
- Nghị định 99/2013/NĐ-CP ngày 29/8/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp;
- Nghị định 122/2010/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 103/2006/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2006 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ về sở hữu công nghiệp;
- Nghị định 119/2010/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 105/2006/NĐ-CP hướng dẫn Luật Sở hữu trí tuệ về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ.
3. Điều kiện đăng ký sáng chế là gì?
Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019 quy định về điều kiện bảo hộ sáng chế như sau:
| Điều 58. Điều kiện chung đối với sáng chế được bảo hộ
1. Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền sáng chế nếu đáp ứng các điều kiện sau đây: a) Có tính mới; b) Có trình độ sáng tạo; c) Có khả năng áp dụng công nghiệp. 2. Sáng chế được bảo hộ dưới hình thức cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích nếu không phải là hiểu biết thông thường và đáp ứng các điều kiện sau đây: a) Có tính mới; b) Có khả năng áp dụng công nghiệp. |
Theo đó, sáng chế muốn được bảo hộ thì cần phải đáp ứng đầy đủ điều kiện là có tính mới, có trình độ sáng tạo và có khả năng áp dụng công nghiệp.
Trường hợp một giải pháp kỹ thuật chỉ đáp ứng tính mới, khả năng áp dụng công nghiệp thì sẽ được bảo hộ dưới hình thức giải pháp hữu ích.
4. Sản phẩm nào không được đăng ký sáng chế?
Không phải giải pháp nào cũng được bảo hộ dưới hình thức sáng chế. Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019 quy định một số giải pháp không được bảo hộ với hình thức sáng chế, cụ thể:
| Điều 59. Đối tượng không được bảo hộ với danh nghĩa sáng chế
Các đối tượng sau đây không được bảo hộ với danh nghĩa sáng chế: 1. Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học; 2. Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và phương pháp để thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh; chương trình máy tính; 3. Cách thức thể hiện thông tin; 4. Giải pháp chỉ mang đặc tính thẩm mỹ; 5. Giống thực vật, giống động vật; 6. Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh; 7. Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật. |
5. Thủ tục và quy trình đăng ký sáng chế như thế nào?
Để đăng ký bảo hộ độc quyền sáng chế, bạn phải thực hiện các công việc theo trình thực, thủ tục như sau:
- Trước tiên, bạn chuẩn bị hồ sơ theo hướng dẫn tại mục 6;
- Sau khi chuẩn bị đầy đủ bộ hồ sơ theo hướng dẫn, bạn nộp hồ sơ đăng ký sáng chế tại Cục sở hữu trí tuệ theo hướng dẫn tại Mục 7.
- Khi nhận hồ sơ đăng ký sản chế, Cục sở hữu trí tuệ thực hiện quy trình xem xét đơn như sau:
Bước 1: Thẩm định hình thức: 01 tháng kể từ ngày Cục Sở hữu trí tuệ tiếp nhận hồ sơ;
Bước 2: Công bố đơn đăng ký sáng chế:
(i) Đơn đăng ký sáng chế được công bố trong tháng thứ 19 kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn, nếu đơn không có ngày ưu tiên hoặc trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ, tùy theo ngày nào muộn hơn;
(ii) Đơn đăng ký sáng chế có yêu cầu công bố sớm được công bố trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày Cục Sở hữu trí tuệ nhận được yêu cầu công bố sớm hoặc kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ, tùy theo ngày nào muộn hơn.
Bước 3: Cục Sở hữu trí tuệ thẩm định nội dung trong thời hạn 18 tháng, kể từ ngày công bố đơn nếu yêu cầu thẩm định nội dung được nộp trước ngày công bố đơn hoặc kể từ ngày nhận được yêu cầu thẩm định nội dung nếu yêu cầu đó được nộp sau ngày công bố đơn.
6. Hồ sơ đăng ký sáng chế gồm những gì?
Hồ sơ đăng ký sáng chế gồm các tài liệu sau đây:
- Tờ khai đăng ký sáng chế (Tải về)
- Bản mô tả sáng chế gồm có Phần mô tả, Yêu cầu bảo hộ và Hình vẽ (nếu có);
- Bản tóm tắt sáng chế;
- Chứng từ nộp phí, lệ phí;
- Tài liệu liên quan khác (nếu có).
7. Nộp hồ sơ đăng ký sáng chế ở đâu?
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký sáng chế theo 2 cách sau:
Cách 1: Nộp hồ sơ trực tiếp
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký sáng chế trực tiếp hoặc qua bưu điện đến một trong các điểm tiếp nhận đơn của Cục Sở hữu Trí tuệ dưới đây:
- Trụ sở Cục Sở hữu Trí tuệ (386 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội);
- Văn phòng đại diện Cục SHTT tại thành phố Hồ Chí Minh (Lầu 7, tòa nhà Hà Phan, 17-19 Tôn Thất Tùng, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh);
- Văn phòng đại diện Cục SHTT tại thành phố Đà Nẵng (Tầng 3, số 135 Minh Mạng, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng).
Cách 2: Nộp hồ sơ trực tuyến
Bạn có thể nộp hồ sơ đăng ký sáng chế trực tuyến thông qua Cổng dịch vụ công trực tuyến của Cục Sở hữu Trí tuệ theo đường link:
http://dvctt.noip.gov.vn:8888/HomePage.do
Để đăng ký theo cách này bạn cần có chữ ký số (còn gọi là USB Token) và phải đăng ký tài khoản trên Cổng dịch vụ công trực tuyến.
8. Sáng chế được bảo hộ độc quyền bao nhiêu năm?
Pháp luật quy định về thời hạn bảo hộ độc quyền sáng chế như sau:
| Điều 93. Hiệu lực của văn bằng bảo hộ (Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung năm 2009 và năm 2019)
2. Bằng độc quyền sáng chế có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết hai mươi năm kể từ ngày nộp đơn. 3. Bằng độc quyền giải pháp hữu ích có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết mười năm kể từ ngày nộp đơn. |
Như vậy, trường hợp được cấp bằng độc quyền sáng chế thì sáng chế được bảo hộ 20 năm kể từ ngày nộp hồ sơ. Nếu giải pháp của bạn được bảo hộ dưới dạng Giải pháp hữu ích thì được bảo hộ 10 năm kể từ ngày nộp hồ sơ. Bạn không được gia hạn sáng chế/giải pháp hữu ích, vì vậy, sáng chế/giải pháp hữu ích sẽ không được tiếp tục bảo hộ độc quyền khi hết thời hạn nêu trên.
9. Tại sao cần phải đăng ký sáng chế?
- Bạn chỉ được pháp luật bảo hộ độc quyền sáng chế khi bạn được cấp Bằng độc quyền sáng chế thông qua thủ tục đăng ký. Như vậy, nếu không đăng ký thì bạn không được bảo hộ;
- Khi đã sở hữu Bằng độc quyền sáng chế, chỉ một mình bạn được phép sử dụng sáng chế, bạn có quyền cho phép hay ngăn cấm người khác sử dụng sáng chế của bạn;
- Bằng độc quyền sáng chế là một lợi thế giúp bạn kêu gọi các nhà đầu tư, hay đàm phán với các đối tác tiềm năng, tăng giá trị cho doanh nghiệp của bạn.
10. Phí đăng ký sáng chế bao nhiêu?
Chi phí đăng ký sáng chế tùy thuộc vào số lượng trang bản mô tả, số lượng hình vẽ. Thông thường chi phí đăng ký 1 sáng chế là 1.770.000 VNĐ cho 01 điểm yêu cầu bảo hộ độc lập, dưới 06 trang bản mô tả và không có hình vẽ.
11. Những lưu ý khi đăng ký sáng chế
Không phải sáng chế nào đăng ký cũng được bảo hộ (được cấp Bằng độc quyền sáng chế) mà sáng chế cần phải đáp ứng nhiều điều kiện như trình bày ở Mục 3 và phải không thuộc trường hợp nêu tại Mục 4.
Như vậy, để sáng chế được bảo hộ, phải xem sáng chế của bạn có đáp ứng những điều kiện trên hay không. Tuy nhiên, việc này thật sự rất khó, vì bạn phải có kiến thức chuyên môn và kỹ năng thì mới có thể thực hiện được. Do vậy, chúng tôi khuyên bạn nên tìm một Công ty luật hoặc một Tổ chức chuyên nghiệp có nhiều kinh nghiệm để họ đánh giá.
Bên cạnh đó, thời gian để Cục Sở hữu trí tuệ xem xét bảo hộ sáng chế của bạn thường kéo dài khá lâu, khoảng từ 2-5 năm. Và trong suốt thời gian này, bạn phải theo dõi các thông báo của Cục Sở hữu trí tuệ, nếu không, việc nộp đơn đăng ký sẽ không mang lại kết quả gì. Nếu bạn nhờ một Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp thì họ sẽ làm việc này cho bạn.
12. Dịch vụ đăng ký sáng chế của Công ty Luật CIS
Công ty Luật Bản quyền Quốc tế (CIS Law Firm) là Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp được chứng nhận bởi Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam. Luật sư và chuyên viên của Chúng tôi đã được đào tạo chuyên sâu về Sở hữu trí tuệ từ Cục Sở hữu trí tuệ và Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO), Chúng tôi có đủ năng lực và kinh nghiệm để hỗ trợ bạn:
- Tra cứu thông tin liên quan đến sáng chế;
- Tư vấn về khả năng đăng ký và sử dụng sáng chế;
- Tư vấn hoàn thiện hồ sơ và thực hiện thủ tục đăng ký bảo hộ sáng chế;
- Tiến hành các thủ tục phản đối, khiếu nại và hủy bỏ hiệu lực bằng độc quyền sáng chế;
- Gia hạn hiệu lực bằng độc quyền sáng chế;
- Ghi nhận những thay đổi liên quan đến bằng độc quyền sáng chế;
- Tư vấn đăng ký chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ đối với sáng chế;
- Quản lý hồ sơ đăng ký sáng chế đến khi có kết quả cuối cùng, chủ động cập nhật tình trạng xử lý hồ sơ và kịp thời phúc đáp ý kiến của Cơ quan đăng ký.
Để giải đáp thắc mắc về vấn đề bảo hộ sáng chế, Bạn vui lòng liên hệ thông tin bên dưới để được tư vấn và yêu cầu dịch vụ:
PHÒNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ – CIS LAW FIRM
109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 091 911 8580
Email: info@cis.vn – sohuutritue@cis.vn
