Hình dáng độc đáo, trang trí ấn tượng của sản phẩm, bao bì sản phẩm đóng vai trò quan trọng làm cho sản phẩm nổi bật giữa hàng loạt sản phẩm khác, giúp thu hút người tiêu dùng và kích thích mua sắm. Chính vì vậy, nhiều nhà kinh doanh đặc biệt chú trọng đến việc đăng ký bảo hộ độc quyền mẫu mã, kiểu dáng sản phẩm của mình. Và một trong những điều kiện bắt buộc để kiểu dáng công nghiệp được cấp bằng độc quyền là yêu cầu về tính sáng tạo.
Trong bài viết dưới đây, Công ty Luật CIS sẽ thông tin đến bạn đọc “Những điều cần biết về tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp”, xin mời bạn đọc theo dõi nội dung dưới đây để biết thêm chi tiết.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
1. Kiểu dáng công nghiệp là gì?
Kiểu dáng công nghiệp hiểu đơn giản là kiểu dáng bên ngoài của sản phẩm được sản xuất hàng loạt với quy mô công nghiệp, nó gây ấn tượng và thu hút người tiêu dùng bởi các đặc điểm hình khối, đường nét, màu sắc và nhìn thấy được bằng mắt thường trong quá trình khai thác, sử dụng hoặc vận hành sản phẩm đó.
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ Viêt Nam, Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm hoặc bộ phận để lắp ráp thành sản phẩm phức hợp, được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này và nhìn thấy được trong quá trình khai thác công dụng của sản phẩm hoặc sản phẩm phức hợp. (Khoản 13 Điều 1 Luật Sở hữu trí tuệ)
Một số ví dụ về kiểu dáng công nghiệp có thể kể đến như: chai/lon nước ngọt Coca-Cola, Dép Crocs, Giày cao gót đế đỏ của Christian Louboutin,…
2. Tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp là gì?
Tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp là một trong nhiều điều kiện mà kiểu dáng công nghiệp phải đáp ứng nếu muốn được bảo hộ. Đây là một trong những tiêu chí quyết định liệu một kiểu dáng hoặc thiết kế sản phẩm có đủ điều kiện để được cấp Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp hay sẽ bị từ chối bảo hộ.
Tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp là 1 trong 3 điều kiện chung để một kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ:
Kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:
(Điều 63 Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành) |
Cụ thể hơn, kiểu dáng công nghiệp được coi là có tính sáng tạo nếu căn cứ vào các kiểu dáng công nghiệp đã được bộc lộ công khai dưới hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ hình thức nào khác ở trong nước hoặc ở nước ngoài trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên của đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trong trường hợp đơn được hưởng quyền ưu tiên, kiểu dáng công nghiệp đó không thể được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng (Điều 66 Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành).
Như vậy, thước đo về tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp được đánh giá dựa trên tiêu chuẩn của những người có hiểu biết trung bình về lĩnh vực tương ứng (hay được hiểu là những chuyên gia trong lĩnh vực tương ứng) khi so sánh với những kiểu dáng đã có, đã được bộc lộ công khai trên toàn thế giới.
3. Cách đánh giá tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp
Việc đánh giá tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp được thực hiện bởi Cục Sở hữu trí tuệ (cơ quan thuộc Bộ Khoa học & Công nghệ) và trải qua 3 bước sau đây:
Bước 1: Tra cứu kiểu dáng công nghiệp.
Bước 2: Kiểm tra kiểu dáng công nghiệp đăng ký có thuộc trường hợp không có tính sáng tạo theo quy định hay không.
Một kiểu dáng công nghiệp bị cho là không có tính sáng tạo nếu thộc một trong các trường hợp sau đây (Điểm 23.7.b) Thông tư số 23/2023/TT-BKHCN):
| (i) Kiểu dáng công nghiệp là sự kết hợp đơn thuần của các đặc điểm tạo dáng đã biết (các đặc điểm tạo dáng đã được bộc lộ công khai được sắp đặt hoặc lắp ghép với nhau một cách đơn thuần như thay thế, thay đổi vị trí, tăng giảm số lượng v.v.);
(ii) Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng sao chép/mô phỏng một phần hoặc toàn bộ hình dáng tự nhiên vốn có của cây cối, hoa quả, các loài động vật v.v., hình dáng của các hình hình học (hình tròn, hình elíp, hình tam giác, hình vuông, chữ nhật, hình đa giác đều, các hình lăng trụ có mặt cắt là các hình kể trên v.v.) đã biết; (iii) Kiểu dáng công nghiệp là sự sao chép đơn thuần hình dáng các sản phẩm, công trình đã nổi tiếng hoặc được biết đến ở Việt Nam hoặc trên thế giới; (iv) Kiểu dáng công nghiệp mô phỏng kiểu dáng công nghiệp thuộc lĩnh vực khác, nếu sự mô phỏng đó đã được biết đến trên thực tế (ví dụ: đồ chơi mô phỏng ô tô, xe máy, v.v.). |
Bước 3: So sánh, đối chiếu.
Để đánh giá tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp, người thực hiện sẽ tiến hành so sánh tập hợp các đặc điểm tạo dáng cơ bản của kiểu dáng công nghiệp đó với tập hợp các đặc điểm tạo dáng cơ bản của các kiểu dáng công nghiệp tương tự tìm được trong quá trình tra cứu thông tin tại Bước 1 (khoản 7 Điều 23 Thông tư 23/2023/TT-BKHCN).
Theo đó, việc đánh giá tại Bước 3 dựa trên sự kết hợp 2 tiêu chí so sánh sau đây:
- Thứ nhất, kiểu dáng công nghiệp đó với kiểu dáng tương tự tìm được có cùng loại hay không?
- Thứ hai, các đặc điểm tạo dáng cơ bản (hình khối, đường nét, màu sắc) của kiểu dáng đó với kiểu dáng tương tự tìm được có khác biệt với nhau hay không?
| ⇒Sau khi xem xét, đối chiếu, nếu không thuộc các trường hợp nêu tại Bước 2 và kết luận có sự khác biệt (về phân loại và các đặc điểm tạo dáng) so với kiểu dáng công nghiệp tương tự tìm được thì kiểu dáng công nghiệp đó được coi là có tính sáng tạo. |
Đánh giá tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp là công việc không đơn giản, đòi hỏi người đánh giá cần am hiểu về cách thức tra cứu thông tin, đối chiếu quy định pháp luật về bảo hộ kiểu dáng công nghiệp. Do đó, để tiết kiệm thời gian, chi phí theo đuổi đơn đăng ký sở hữu công nghiệp ngay từ ban đầu, chúng tôi khuyên bạn nên tìm kiếm sự tham vấn từ một Tổ chức chuyên nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ nói chung và đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp nói riêng như đội ngũ Công ty Luật CIS.
4. Hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp
Một bộ hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp theo quy định hiện hành gồm những tài liệu sau:
- Tờ khai đăng ký kiểu dáng công nghiệp;
- Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp, gồm: Tên kiểu dáng công nghiệp, Lĩnh vực sử dụng kiểu dáng công nghiệp, Liệt kê ảnh chụp hoặc bản vẽ, Yêu cầu bảo hộ kiểu dáng công nghiệp…;
- Bộ ảnh chụp hoặc bộ bản vẽ kiểu dáng công nghiệp (yêu cầu phải rõ nét, cùng một chiều, và cùng một tỷ lệ);
- Giấy ủy quyền (nếu nộp đơn thông qua Đại diện sở hữu công nghiệp);
- Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí (nếu nộp phí, lệ phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nội dung hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ);
- Tài liệu khác như văn bản uỷ quyền bằng tiếng nước ngoài, tài liệu chứng minh quyền ưu tiên,…
5. Nộp hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp ở đâu?
Hồ sơ kiểu dáng công nghiệp có nhiều cách để nộp. Bạn đọc có thể nộp hồ sơ giấy đến Cục Sở hữu trí tuệ hoặc nộp trực tuyến thông qua cổng dịch vụ công quốc gia:
Cách 1: Nộp hồ sơ giấy trực tiếp hoặc nộp qua dịch vụ bưu chính đến một trong các địa điểm tiếp nhận đơn của Cục sở hữu trí tuệ:
- Trụ sở chính của Cục Sở hữu trí tuệ: Số 384-386 đường Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội;
- Văn phòng đại diện của Cục ở Thành phố Hồ Chí Minh: Tầng 8, số 1196 đường 3 tháng 2, phường Bình Thới, Thành phố Hồ Chí Minh;
- Văn phòng đại diện ở Thành phố Đà Nẵng: Số 135 Đường Minh Mạng, Phường Ngũ Hành Sơn, Thành phố Đà Nẵng.
Cách 2: Nộp trực tuyến (online) thông qua Cổng dịch vụ công của Cục Sở hữu trí tuệ, để thực hiện theo cách này, bạn đọc cần có chữ ký số hay còn gọi là USB Token.
Cách 3: Nộp hồ sơ thông qua Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp.
Ngoài tự mình nộp hồ sơ, bạn đọc có thể ủy quyền cho các Đại diện sở hữu công nghiệp nộp hồ sơ, hồ sơ khi đó được xác định là có đại diện và bạn không phải tự theo dõi, tự soạn thảo nội dung phản hồi, giải trình các thông báo liên quan đến hồ sơ gửi về từ Cục. Nộp hồ sơ theo cách này, bạn chỉ cần ký giấy ủy quyền, mọi giấy tờ liên quan đến thủ tục sẽ do tổ chức này soạn thảo và đại diện bạn nộp đơn, theo dõi quá trình xử lý đơn cho đến khi nhận được kết quả.
Tham khảo dịch vụ Đại diện sở hữu công nghiệp của CIS Law Firm – Mã đại diện 231
6. Dịch vụ đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Công ty Luật CIS là Tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp được chứng nhận bởi Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam. Luật sư và chuyên viên của Chúng tôi đã được đào tạo chuyên sâu về Sở hữu trí tuệ từ Cục Sở hữu trí tuệ và Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO). Với kiến thức và kinh nghiệm đã xử lý thành công nhiều hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp, chúng tôi có thể hỗ trợ bạn:
|
Để giải đáp thắc mắc về vấn đề tính sáng tạo của kiểu dáng công nghiệp, Bạn vui lòng liên hệ thông tin bên dưới để được tư vấn và yêu cầu dịch vụ:
PHÒNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ – CIS LAW FIRM
109 Hoàng Sa, Phường Tân Định, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – Hotline: 091 911 8580
Email: sohuutritue@cis.vn
