Sách từ lâu đã được xem như là một “món ăn tinh thần’’ không thể thiếu của những người yêu đọc sách. Đó không chỉ đơn giản là những trang giấy có nhiều chữ mà sách còn chứa đựng rất nhiều tâm huyết của người đã tạo ra chúng. Người sáng tạo và viết nội dung của một cuốn sách được gọi là tác giả. Để tạo ra một cuốn sách, tác giả phải dành nhiều công sức, trí tuệ và sự sáng tạo của mình để xây dựng nên một tác phẩm mang đầy đủ kiến thức và thông tin. Vì vậy, các quốc gia trên thế giới đã ban hành các quy định về bản quyền (hay còn được gọi là quyền tác giả) để bảo hộ và tôn vinh thành quả của sự sáng tạo, đồng thời khuyến khích hoạt động sáng tạo nói chung và sáng tạo sách nói riêng.
Bài viết dưới đây của công ty Luật CIS sẽ hướng dẫn các bạn cách đăng ký bản quyền sách mới nhất năm 2023.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
1. Bản quyền sách là gì?
Bản quyền sách là quyền pháp lý được cấp cho tác giả sáng tạo ra nội dung cuốn sách để bảo vệ quyền lợi và kiểm soát việc sử dụng, sao chép, phân phối và công bố cuốn sách đó. Bản quyền sách cho phép tác giả/chủ sở hữu độc quyền sử dụng và khai thác tác phẩm của mình.
Điều này có nghĩa là tác giả có quyền quyết định ai được sử dụng tác phẩm của mình. Vì vậy nếu ai đó muốn tái bản, sao chép, dịch thuật, phát hành hoặc sử dụng tác phẩm, họ phải có sự cho phép của tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả trong trường hợp tác giả và chủ sở hữu không đồng thời là một.
2. Đăng ký bản quyền sách năm 2023 như thế nào?
Theo Khoản 1, 2 Điều 49 Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành, quy định về việc đăng ký quyền tác giả như sau:
| Điều 49. Đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan
1. Đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan là việc tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan nộp hồ sơ cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để ghi nhận các thông tin về tác giả, tác phẩm, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan. 2. Việc nộp hồ sơ để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan không phải là thủ tục bắt buộc để được hưởng quyền tác giả, quyền liên quan theo quy định của Luật này. |
Như vậy, một tác phẩm sách được sáng tạo ra và được thể hiện dưới một hình thức vật nhất định thì đã được tự động bảo hộ mà không phải thông qua một thủ tục đăng ký. Việc đăng ký quyền tác giả đối với tác phẩm sách phụ thuộc vào nhu cầu của tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả. Ngoài ra, việc đăng ký quyền tác giả sẽ nhằm yêu cầu cơ quan nhà nước ghi nhận các thông tin về tác giả, tác phẩm và chủ sở hữu quyền tác giả.
Vậy, tại sao lại có quy định về đăng ký bản quyền sách hay còn gọi là đăng ký quyền tác giả?
Theo quy định tại khoản 3 Điều 49 Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành thì:
| Điều 49. Đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan
“Tổ chức, cá nhân đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan không có nghĩa vụ chứng minh quyền tác giả, quyền liên quan thuộc về mình khi có tranh chấp, trừ trường hợp có chứng cứ ngược lại.” |
Như vậy, khi có tranh chấp về quyền tác giả xảy ra, tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả thì sẽ không có nghĩa vụ chứng minh quyền tác giả đối với tác phẩm sách nói riêng và các đối tượng quyền tác giả nói chung thuộc về mình. Bởi lẽ, trên Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã ghi nhận các thông tin về tác giả cũng như chủ sở hữu của tác phẩm. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng, khi có chứng cứ chứng minh ngược lại về quyền tác giả thì bạn phải có nghĩa vụ chứng minh tiếp về quyền sở hữu tác phẩm cũng như sáng tạo ra tác phẩm.
Để có thể đăng ký bản quyền sách trong năm 2023, bạn cần thực hiện các bước sau:
∗ Bước 1: Hoàn thiện sách (tác phẩm đăng ký) và chuẩn bị bộ hồ sơ đăng ký
Sau khi đã hoàn thành quyển sách, chúng ta bắt đầu chuẩn bị các tài liệu, giấy tờ cần thiết đã được đề cập tại Mục 3 của bài viết này để tiến hành thủ tục đăng ký bảo hộ bản quyền sách.
∗ Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký bản quyền sách
Để nộp hồ sơ đăng ký bản quyền sách, chúng ta có thể lựa chọn nộp trực tiếp hoặc nộp qua đường bưu điện tại các địa chỉ sau:
– Cục Bản quyền tác giả: Số 33 Ngõ 294/2 Kim Mã, Ba Đình, thành phố Hà Nội;
– Văn phòng đại diện tại thành phố Hồ Chí Minh (số 170 Nguyễn Đình Chiểu, phường 6, Quận 2, thành phố Hồ Chí Minh);
– Văn phòng đại diện tại thành phố Đà Nẵng (số 58 Phan Chu Trinh, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng).
∗ Bước 3: Cục Bản quyền tác giả thẩm định và cấp Giấy chứng nhận.
– Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký, Cục Bản quyền tác giả sẽ tiến hành rà soát, phân loại, xem xét tính hợp lệ của hồ sơ, thời hạn xử lý là 1 tháng. Trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả sẽ ra thông báo yêu cầu người nộp đơn sửa đổi, bổ sung hồ sơ.
– Trường hợp hồ sơ đã hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả cho người nộp đơn, thời hạn cấp là 15 ngày làm việc.
3. Hồ sơ đăng ký bản quyền sách năm 2023 gồm những gì?
Theo quy định mới nhất dựa trên Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày 01/01/2023, Hồ sơ đăng ký bản quyền sách bao gồm các giấy tờ, tài liệu sau đây:
(1) Tờ khai đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan do chính tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, ký tên hoặc điểm chỉ, trừ trường hợp không có khả năng về thể chất để ký tên hoặc điểm chỉ. Theo mẫu tại đây (Tải về);
(2) 02 bản sao tác phẩm sách (bao gồm cả bản điện tử) muốn đăng ký;
(3) Giấy uỷ quyền, nếu người nộp hồ sơ là người được uỷ quyền;
(4) Tài liệu chứng minh là chủ sở hữu quyền:
– Tài liệu chứng minh nhân thân đối với cá nhân: 01 bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu;
– Tài liệu chứng minh tư cách pháp lý đối với tổ chức: 01 bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy phép thành lập hoặc Quyết định thành lập;
– Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do giao nhiệm vụ sáng tạo là quyết định giao nhiệm vụ hoặc xác nhận giao nhiệm vụ cho cá nhân thuộc đơn vị, tổ chức đó;
– Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do giao kết hợp đồng sáng tạo là hợp đồng, thể lệ, quy chế tổ chức cuộc thi;
– Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do được thừa kế là văn bản xác định quyền thừa kế có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật;
– Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do được chuyển giao quyền là hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, mua bán, góp vốn bằng văn bản có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật;
– Trong trường hợp tác giả không đồng thời là chủ sở hữu quyền tác giả phải có văn bản cam đoan về việc tự sáng tạo và sáng tạo theo quyết định hoặc xác nhận giao việc; hợp đồng; tham gia cuộc thi và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung cam đoan.
– Tài liệu chứng minh chủ sở hữu quyền do giao nhiệm vụ sáng tạo, giao kết hợp đồng sáng tạo quy định tại khoản này phải là bản gốc hoặc bản sao có công chứng, chứng thực;
(5) Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có đồng tác giả;
(6) Văn bản đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả, quyền liên quan thuộc sở hữu chung;
(7) Trường hợp trong tác phẩm có sử dụng hình ảnh cá nhân của người khác thì phải được sự đồng ý bằng văn bản của người đó theo quy định của pháp luật;
Trong đó các tài liệu số 3, 4, 5 và 6 phải được làm bằng tiếng Việt; trường hợp làm bằng tiếng nước ngoài thì phải được dịch ra tiếng Việt và có công chứng/chứng thực. Các tài liệu gửi kèm hồ sơ nếu là bản sao phải có công chứng, chứng thực.
4. Bản quyền sách được bảo hộ bao nhiêu năm?
Quyền tác giả đối với tác phẩm sách bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.
Theo đó, các quyền nhân thân bao gồm: Đặt tên cho tác phẩm; Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; Được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng; Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, sẽ được bảo hộ vô thời hạn.
Và các quyền:
– Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm không cho người khác xuyên tạc; không cho người khác sửa đổi, cắt xén tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả
– Làm tác phẩm phái sinh;
– Biểu diễn tác phẩm trước công chúng trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua các bản ghi âm, ghi hình hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào tại địa điểm mà công chúng có thể tiếp cận được nhưng công chúng không thể tự do lựa chọn thời gian và từng phần tác phẩm;
– Sao chép trực tiếp hoặc gián tiếp toàn bộ hoặc một phần tác phẩm bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào, trừ trường hợp quy định tại điểm a khoản 3 Điều này;
– Phân phối, nhập khẩu để phân phối đến công chúng thông qua bán hoặc hình thức chuyển giao quyền sở hữu khác đối với bản gốc, bản sao tác phẩm dưới dạng hữu hình, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 3 Điều này;
– Phát sóng, truyền đạt đến công chúng tác phẩm bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác, bao gồm cả việc cung cấp tác phẩm đến công chúng theo cách mà công chúng có thể tiếp cận được tại địa điểm và thời gian do họ lựa chọn;
Sẽ được bảo hộ theo 1 trong 2 trường hợp sau:
– Trường hợp 1: Sách khuyết danh là sách khi công bố không có hoặc chưa có tên tác giả (tên khai sinh hoặc bút danh) thì thời hạn bảo hộ là 75 năm kể từ khi sách được công bố lần đầu tiên.
– Trường hợp 2: Sách đã có thông tin tác giả thì thời hạn bảo hộ là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết, trường hợp có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ 50 sau năm đồng tác giả cuối cùng chết.
5. Kinh nghiệm đăng ký bản quyền sách năm 2023
Để có thể tiết kiệm được thời gian đăng ký bản quyền sách, bạn cần lưu ý một số điểm như sau:
– Trước khi tiến hành đăng ký quyền tác giả, hãy chuẩn bị đầy đủ thông tin và tài liệu cần thiết;
– Đảm bảo kiểm tra xem tác phẩm mà bạn muốn đăng ký có phải là đối tượng được bảo hộ quyền tác giả hay không;
– Tham khảo các quy định liên quan đến bản quyền trong Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam để đảm bảo quá trình đăng ký được thực hiện đúng quy định và bảo vệ quyền lợi của tác giả cũng như chủ sở hữu;
– Luôn cập nhật và theo dõi thông tin về hồ sơ đăng ký bản quyền sách để kịp thời bổ sung và khắc phục.
6. Dịch vụ đăng ký bản quyền sách của Công ty Luật CIS
Với kinh nghiệm hoạt động lâu dài, các Luật sư và chuyên viên của Công ty Luật CIS đã được đào tạo chuyên sâu về bản quyền tác giả và Sở hữu trí tuệ từ Cục Bản quyền tác giả và Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO), chúng tôi có đủ năng lực và kinh nghiệm để hỗ trợ bạn:
– Tư vấn đăng ký bản quyền tác phẩm sách.
– Hoàn thiện hồ sơ, theo dõi đơn đăng ký và phúc đáp với cơ quan đăng ký (nếu có).
– Tiếp nhận Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả.
– Khiếu nại các quyết định liên quan đến cấp giấy chứng nhận bản quyền tác giả
Để giải đáp thắc mắc về vấn đề nêu trên, Bạn vui lòng liên hệ thông tin bên dưới để được tư vấn và yêu cầu dịch vụ:
PHÒNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ – CIS LAW FIRM
109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 091 911 8580
Email: info@cis.vn – sohuutritue@cis.vn
