Một loại đặc sản nổi tiếng của Cà Mau, đã và đang được bày bán, quảng cáo, phục vụ cho người dân trên khắp cả nước, chính là “Cua Cà Mau”.
Từ xe đẩy ngoài đường, cửa hàng thực phẩm, siêu thị, đến nhà hàng, quán ăn, chỉ cần thấy chữ “Cua Cà Mau” là người dân chọn sử dụng vì tin tưởng vào chất lượng, uy tín của sản phẩm Cua đến từ xứ đất mũi.
Tuy nhiên, bên cạnh các cửa hàng bán Cua Cà Mau có nguồn gốc thật sự từ Cà Mau, thì cũng đã có không ít dân buôn nhập các sản phẩm cua ở các địa phương khác và gắn “mác” Cua Cà Mau, điều ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu “Cua Cà Mau” chính gốc.
Chính vì vậy, mới đây, ngày 08/6/2022, tên gọi “cua Cà Mau” đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 116 và theo đó, tên gọi “Cua Cà Mau” đã được bảo hộ độc quyền, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cà Mau là Tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý “Cua Cà Mau” này.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
1. Chỉ dẫn địa lý “Cua Cà Mau” là gì?
Chỉ dẫn địa lý Cua Cà Mau là tên gọi chỉ về xuất xứ của sản phẩm cua đến từ Cà Mau, được nuôi, đánh bắt ở Cà Mau, điều này giúp người tiêu dùng nhận biết được cua đó có nguồn gốc từ đâu. Chỉ dẫn này giống như chỉ dẫn của một số loại sản phẩm khác đã được bảo hộ, như: Nước mắm Phú Quốc, Muối Bạc Liêu, Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim, v.v…
Chỉ dẫn địa lý Cua Cà Mau đã được Cục sở hữu trí tuệ Việt Nam quyết định cấp văn bằng bảo hộ độc quyền.
Để một chỉ dẫn địa lý nói chung được chấp thuận bảo hộ, thì sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý phải có nguồn gốc từ khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc quốc gia tương ứng với chỉ dẫn địa lý; và sản phẩm phải có danh tiếng, chất lượng hoặc đặc tính chủ yếu do điều kiện địa lý của khu vực, địa phương, vùng lãnh thổ hoặc quốc gia tương ứng với chỉ dẫn địa lý đó quyết định.
Như vậy, bằng việc chính quyền địa phương Cà Mau tiến hành nộp hồ sơ đăng ký chỉ dẫn địa lý “Cua Cà Mau” và đã được Cục SHTT Việt Nam chấp thuận bảo hộ theo Văn bằng số 116 ngày 08/06/2022, được hiểu là kể từ ngày 08/06/2022, tên gọi “Cua Cà Mau” đã được bảo hộ độc quyền, và hiệu lực bảo hộ chỉ dẫn địa lý là vô thời hạn kể từ ngày cấp.
2. Từ 08/06/2022, không được treo bảng bán “Cua Cà Mau”?
Từ ngày 8/6/2022, việc gắn chữ “Cua Cà Mau” lên bảng hiệu, biển quảng cáo, website, hay chào bán trên facebook, các sàn giao dịch thương mại điện tử như Grab Mart, Shopee, Tiki, Lazada… nhưng loại cua đó không có nguồn gốc từ Cà Mau hoặc có nguồn gốc từ Cà Mau nhưng không đạt chất lượng theo yêu cầu, thì việc gắn chữ Cua Cà Mau là không được phép.
Theo quy định pháp luật sở hữu trí tuệ, các hành vi sau đây bị coi là xâm phạm quyền đối với chỉ dẫn Cua Cà Mau:
– Thứ nhất: Sử dụng bất kỳ dấu hiệu nào trùng hoặc tương tự với chữ Cua Cà Mau khi kinh doanh sản phẩm Cua, nhưng cua đó không có nguồn gốc từ Cà Mau làm cho người tiêu dùng hiểu sai rằng sản phẩm có nguồn gốc từ Cà Mau. Ví dụ: treo bảng bán “Cua Cà Mau” nhưng thực tế cua được lấy từ Cần Giờ, Vũng tàu, Bến Tre, không phải ở Cà Mau.
– Thứ hai: Sử dụng chỉ dẫn Cua Cà Mau cho sản phẩm cua và mặc dù cua này có nguồn gốc xuất xứ từ Cà Mau, nhưng cua đó không đáp ứng các tiêu chuẩn về tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm theo yêu cầu.
|
Điều 129. Hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, tên thương mại và chỉ dẫn địa lý (Luật Sở hữu trí tuệ) 3. Các hành vi sau đây bị coi là xâm phạm quyền đối với chỉ dẫn địa lý được bảo hộ: a) Sử dụng chỉ dẫn địa lý được bảo hộ cho sản phẩm mặc dù có nguồn gốc xuất xứ từ khu vực địa lý mang chỉ dẫn địa lý, nhưng sản phẩm đó không đáp ứng các tiêu chuẩn về tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý; b) Sử dụng chỉ dẫn địa lý được bảo hộ cho sản phẩm tương tự với sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý nhằm mục đích lợi dụng danh tiếng, uy tín của chỉ dẫn địa lý; c) Sử dụng bất kỳ dấu hiệu nào trùng hoặc tương tự với chỉ dẫn địa lý được bảo hộ cho sản phẩm không có nguồn gốc từ khu vực địa lý mang chỉ dẫn địa lý đó làm cho người tiêu dùng hiểu sai rằng sản phẩm có nguồn gốc từ khu vực địa lý đó; d) Sử dụng chỉ dẫn địa lý được bảo hộ đối với rượu vang, rượu mạnh cho rượu vang, rượu mạnh không có nguồn gốc xuất xứ từ khu vực địa lý tương ứng với chỉ dẫn địa lý đó, kể cả trường hợp có nêu chỉ dẫn về nguồn gốc xuất xứ thật của hàng hóa hoặc chỉ dẫn địa lý được sử dụng dưới dạng dịch nghĩa, phiên âm hoặc được sử dụng kèm theo các từ loại, kiểu, dạng, phỏng theo hoặc những từ tương tự như vậy. |
Để việc sử dụng tên gọi “Cua Cà Mau” là hợp pháp thì các cửa hàng, cá nhân kinh doanh cần liên hệ Sở Khoa học và Công nghệ Tỉnh Cà Mau để được cấp phép sử dụng nếu sản phẩm cua đảm bảo tiêu chuẩn về tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý.
3. Treo bảng bán “Cua Cà Mau” trái phép bị xử lý như thế nào?
Tùy vào tính chất, mức độ và giá trị hàng hóa mà tổ chức, cá nhân vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, bị khởi kiện ra Tòa đòi bồi thường thiệt hại hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Mức phạt vi phạm hành chính đối với hành vi sử dụng tên gọi “Cua Cà Mau” vi phạm chỉ dẫn địa lý sẽ bị phạt tiền lên đến 250.000.000 đồng đối với cá nhân, và 500.000.000 đồng đối với công ty, tổ chức vi phạm.
Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị áp dụng thêm các hình thức xử phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả như: bị đình chỉ hoạt kinh doanh hàng hóa vi phạm từ 1 – 3 tháng, buộc tiêu hủy sản phẩm, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.
Ngoài bị xử phạt vi phạm hành chính, người vi phạm còn có thể bị kiện ra Tòa để bị yêu cầu bồi thường thiệt hại và buộc xin lỗi công khai về hành vi vi phạm.
4. Không chỉ “Cua Cà Mau”, việc sử dụng trái phép tên gọi/logo đã đăng ký cũng bị xử lý!
Theo quy định pháp luật sở hữu trí tuệ, không chỉ sử dụng tên gọi vi phạm chỉ dẫn địa lý thì sẽ bị xử lý, mà việc sử dụng tên gọi/logo đã được đăng ký bảo hộ cũng chịu các chế tài nghiêm trọng như vừa nêu.
Việc đăng ký bảo hộ tên gọi/logo là khá đơn giản, Công ty Luật đã có bài viết hướng dẫn thủ tục và những lưu ý khi đăng ký tên gọi/logo tại Cơ quan Sở hữu trí tuệ, các bạn quan tâm có thể xem tại đây.
Tuy nhiên, các bạn cần lưu ý: không phải logo/tên gọi nào đăng ký cũng được chấp thuận mà sẽ cần đáp ứng rất nhiều điều kiện luật định, và thủ tục đăng ký có thời gian theo đuổi khá dài, trong quá trình xử lý sẽ có các thông báo của Cơ quan đăng ký gửi về qua đường bưu điện và có ấn định thời hạn để trả lời, rất nhiều trường hợp do thay đổi địa chỉ nên không nhận được Thông báo.
Nếu không trả lời hoặc trả lời không thuyết phục hoặc trả lời không đúng hạn thì hồ sơ có thể sẽ bị hủy.
Do đó, nếu quyết định đăng ký bảo hộ tên gọi/logo dùng cho hoạt động kinh doanh, các bạn nên ủy quyền cho các tổ chức Đại diện Sở hữu công nghiệp như Công ty Luật CIS để được theo dõi, quản lý hồ sơ và có những giải pháp trả lời cơ quan đăng ký khi hồ sơ có vấn đề phát sinh.
Nếu Quý vị và các bạn cần hướng dẫn chi tiết về thủ tục đăng ký bảo hộ tên gọi/logo hoặc muốn kiểm tra thương hiệu, tên gọi, logo đang sử dụng có bị người khác đăng ký trước hay chưa, các bạn có thể gửi yêu cầu đến:
PHÒNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ – CIS LAW FIRM
109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 091 911 8580
Email: info@cis.vn – sohuutritue@cis.vn
(Tác giả: Nhật Hạ)
