Thừa kế nhà đất khi cha mẹ mất không để lại di chúc

Cha mẹ mất không để lại di chúc thì tài sản sẽ được chia theo quy định của pháp luật, hay gọi là chia thừa kế theo pháp luật. Đối với tài sản là nhà đất thì cần làm thủ tục đăng bộ sang tên sổ hồng, sổ đỏ. Vậy chia thừa kế theo pháp luật như thế nào? Để được nhận di sản, sang tên sổ đỏ thì cần phải làm những gì?

Chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc cho các bạn qua bài viết bên dưới.

1. Khi cha mẹ mất mà không để lại di chúc, ai là người được nhận thừa kế theo pháp luật?

Căn cứ khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, người để lại di sản chết mà không có di chúc thì nhà đất được thừa kế theo pháp luật. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự hàng thừa kế sau đây:

– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

– Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

– Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Các bạn cần lưu ý là:

– Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

– Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

2. Thủ tục khai nhận và phân chia thừa kế theo pháp luật thực hiện như thế nào?

Sau khi đã xác định ai có quyền hưởng di sản cha mẹ để lại, người được nhận di sản muốn sang tên sổ đỏ từ bố mẹ sang tên của mình thì đầu tiên cần thực hiện thủ tục khai nhận và phân chia di sản thừa kế.

Như vậy, để được thừa kế nhà đất, đứng tên trên sổ đỏ, bạn cần làm 2 bước như sau:

Bước 1: Khai nhận và phân chia di sản thừa kế tại văn phòng công chứng

Bước 2: Đăng bộ sang tên sổ đỏ tại văn phòng đăng ký đất đai

3. Để làm bước 1, người thừa kế cần chuẩn bị những gì và thủ tục thực hiện như thế nào ạ?

Đầu tiên, để thực hiện bước 1 khai nhận và phân chia di sản thừa kế, bạn chuẩn bị các giấy tờ sau:

– Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đai và các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản. Ví dụ như: sổ đỏ, sổ hồng căn nhà, sổ tiết kiệm, …

– Giấy chứng tử của cha mẹ;

– CMND, hộ khẩu của những người thừa kế còn sống;

– Giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của người thừa kế với người đã chết;

– Giấy chứng tử, xác nhận phần mộ, giấy tờ xác nhận, chứng minh quan hệ của những người thừa kế đã chết.

Tiếp theo, bạn đến VPCC tại nơi có nhà đất, nộp bộ hồ sơ đã chuẩn bị để yêu cầu khai nhận và phân chia di sản. Sau đó, Công chứng viên sẽ tiến hành thủ tục niêm yết công khai tại UBND xã, phường nơi cư trú cuối cùng của người đã mất và nơi có nhà đất. Thời hạn niêm yết là 15 ngày. Việc niêm yết này là để đảm bảo không có ai tranh chấp đối với tài sản được khai nhận và phân chia thừa kế này.

Sau khi đủ 15 ngày niêm yết, nếu không có ai thắc mắc hay tranh chấp gì thì VPCC sẽ tiến hành công chứng văn bản khai nhận và phân chia di sản thừa kế đối với nhà đất của cha mẹ để lại.

Đến đây là bạn đã hoàn tất bước 1.

4. Sau khi làm xong bước 1, người thừa kế sẽ làm bước 2 đăng bộ sang tên sổ đỏ. Vậy thủ tục này thực hiện như thế nào?

Thủ tục đăng ký biến động đất đai và tài sản gắn liền với đất, hay mọi người thường gọi là đăng bộ sang tên sổ đỏ được thực hiện trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày công chứng văn bản khai nhận và phân chia di sản, nếu không bạn có thể bị xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Để đăng bộ sang tên sổ đỏ, bạn đến Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Phòng tài nguyên và môi trường cấp huyện nơi có đất, mang theo các giấy tờ như sau:

– Văn bản khai nhận và phân chia di sản có công chứng.

– Sổ đỏ, sổ hồng nhà.

– Giấy tùy thân như chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu.

Sau khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, văn phòng đăng ký đất đai sẽ cấp cho bạn giấy hẹn trả kết quả. Thời gian giải quyết thường không quá 10 ngày làm việc.

Căn cứ vào thời gian ghi trên giấy hẹn trả kết quả, bạn đến nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới.

Lưu ý là: Đối với việc nhận thừa kế nhà đất giữa: vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội, ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh chị em ruột với nhau sẽ được MIỄN THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN VÀ LỆ PHÍ TRƯỚC BẠ khi làm thủ tục đăng bộ, sang tên.

5. Những khó khăn mọi người thường gặp trong quá trình khai nhận và phân chia di sản và đăng bộ sang tên nhà đất là gì?

Theo kinh nghiệm của Luật sư CIS đã thực hiện nhiều hồ sơ thừa kế, một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thừa kế di sản thường là:

– Không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng, quyền sở hữu đối với di sản. Ví dụ: đất đai chưa được cấp sổ đỏ, nhà ở chưa được ghi nhận quyền sở hữu,…

– Không công chứng văn bản phân chia di sản do còn người thừa kế mất tích thời gian dài, không liên lạc được, ở nước ngoài,…

– Người đã chết là người đa quốc tịch dẫn đến vướng mắc pháp luật trong quá trình khai nhận và phân chia di sản.

Có thể thấy, quá trình thực hiện thủ tục đòi hỏi bạn phải thực hiện qua nhiều khâu và chuẩn bị rất nhiều giấy tờ hồ sơ đi kèm. Nếu không có đủ kiến thức pháp luật và kinh nghiệm thực tế, bạn sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức mà đôi khi không đạt được kết quả như mong muốn. Vì vậy, CIS khuyên bạn nên tìm các Luật sư có kinh nghiệm trong lĩnh vực này để việc khai nhận và phân chia di sản và sang tên nhà đất có kết quả nhanh chóng và thành công.

Hi vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp các bạn có thêm thông tin về quá trình chia thừa kế khi cha mẹ mất không để lại di chúc.

Nếu có bất cứ thắc mắc gì, các bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được giải đáp và hỗ trợ!

PHÒNG PHÁP LÝ DOANH NGHIỆP – CIS LAW FIRM

109 Hoàng Sa, P. Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 028 3911 8580 – 3911 8581
Email: info@cis.vn